GIS چيست؟

GIS يك سيستم اطلاعاتی جغرافیایی است . شامل سخت افزار، نرم­افزار و كاربر كه قابليت هاي ورود، ذخيره، بازيابي ، پردازش ، تجزيه و تحليل و زمين مرجع (Georefreneced) را فراهم مي كند.

 

مولفه هاي اصلي  GIS:

1- ورودي داده ها(Input)

2- مديريت داده ها كه عبارتند از ذخيره و بازيابي داده ها(Data Storage and Retrieval)

3- پردازش و تجزيه و تحليل داده ها (Manipulation and Analysis)

4- خروجي داده ها(Output)

     سيستم هاي CAD با اطلاعات مکانی كار مي كنند اما چيزي كه يك GIS را از اين سيستمها متمايز مي سازد توانايي تركيب (Integrate) با داده هاي زمين مرجع است كه عملياتي نظير جستجوي مكاني   (Spatial search) و انطباق لايه هاي مختلفي از داده ها (Overlay)را شامل مي شود.

 

ورودي داده ها:

     عبارتست از روند كد گذاري داده ها به يك شكل خوانا توسط كامپيوتر و نوشتن داده ها در پايگاه اطلاعاتي GIS  که ثبت داده ها (Data Entry) و معمولاً تنگناي مهم در اجراي GIS می باشد و هزينه اوليه ساختن پايگاه داده اطلاعاتي عموماً پنج تا ده برابر هزينه نرم افزار و سخت افزار GIS است.

     داده هاي كه در GIS وارد مي شوند دو نوع هستند:

1) داده هاي مكاني 2) داده هاي توصيفي غير مكاني .

 

مديريت داده ها Data Management

     مديريت داده ها يكي از مولفه هاي GIS بوده و شامل توابعي براي ذخيره ˛ نگهداري و بازيابي اطلاعات موجود در پايگاه داده ها مي باشد . روشهاي گوناگون براي سازماندهي داده ها به صورت فايلهايي كه كامپيوتر بتواند آنها را بخواند وجود دارند. ساختار داده ها روشي است كه داده ها براساس آن سازماندهي مي شوند ساختار داده ها ( Data Structure ) و چگونگي ارتباط ها با يكديگر و سازماندهي پايگاه داده ها˛ تعيين كننده محدوديت هاي موجود در بازيابي اطلاعات و سرعت عمليات بازيابي مي باشند.

 

تجزيه و تحليل و كار با داده ها (Data Management and Analysis)  

     توابع مربوط به تجزيه و تحليل و كار با داده ها در يك GIS،تعيين كننده اطلاعاتي هستند كه
مي تواند توسط اين سيستم ايجاد شود ليستي از قابليت هاي مورد نياز به عنوان جزيي از نيازمندي هاي سيستم بايد تعريف شوند. مسئله اي كه معمولاً پيش بيني نمي شود اين است كه ايجاد GIS در يك سازمان تنها باعث اتوماسيون بعضي فعاليت هاي خاص نمي گردد بلكه ممكن است راهی را كه سازمان براساس آن كار مي كند را نيز تغيير دهد.

 

 

خروجي داده ها(Data out Put)

     داده هاي خروجي در GIS هاي مختلف از لحاظ كيفيت ˛ دقت و سهولت استفاده بسيار متنوع تر از قابليت هاي اين سيستم مي باشد . داده هاي خروجي ممكن است به اشكالي از قبيل نقشه ˛ جدولي از مقادير و يا نوشتار بوده و بصورت كاغذ(Hardcopy) و يا بصورت رقومی (Softcopy) ارائه گردند.

 

فرآيند تحليل اطلاعات از قابلیتهای اساسی این سیستم است. موارد ذیل مراحل این فرایند است:

1. ورود اطلاعات

2.مدیریت اطلاعات

3. پردازش اطلاعات

4.خروج اطلاعات.

 

برای خروج اطلاعات روشهای متفاوتی را می توانیم داشته باشیم از جمله:

 

 نقشه:

 یک از راههای خروج اطلاعات در این سیستمِ منحصر به فرد نقشه است که تشکیل شده از یک سری صفحات هوشمند که هر کدام از آنها به پایگاه اطلاعات GIS لینک شده است.

پایگاه داده :

        GIS از اساس مبتنی بر پایگاه داده ای لایه ای (GeoData Base) است و می توان گفت یکی از منحصر به فردترین پایگاه داده ای و اطلاعاتی جهان است.